Mấy hôm nay dân tình rần rần trên mạng vụ đánh vần theo "công nghệ giáo dục". Người phản đối thì nhiều lý lẽ nói chung là họ bảo đánh vần kỳ cục, trẻ con học vào ngu luôn.
Người bênh vực thì nói tìm hiểu chưa mà nói, khoa học lắm đó. Tụi nhỏ học vậy cũng đọc chữ được như thường. Kìa Gs Ngô Bảo Châu hồi xưa học đánh vần như vậy mà sau này thành gs toán đó, thấy chưa!
Tôi nghe chính ông Hồ Ngọc Đại thì ổng bảo rằng đây là đánh vần theo âm chứ không phải theo chữ. Vì đánh vần theo âm nên ba chữ C, K, Q đều ghi âm "cờ" nên phải đánh vần là "cờ" hết thảy.
Ổng còn nói học đánh vần kiểu của ổng học sinh mau biết đọc, viết đúng chính tả hơn và không tái mù chữ. Nhưng phương pháp này cao siêu phụ huynh không biết dạy đâu, để cô giáo dạy. Ổng nói nhiều nhưng tôi tóm tắt mấy ý chính như vậy.
Trước hết, cách đánh vần theo âm đã có từ trước chứ không phải mới có. Bảng chữ cái Việt, ,mỗi chữ có một tên: thí dụ chữ A, B, C tên là A, Bê, Xê. Chữ A ghi âm A, chữ Bê (B) ghi âm Bờ, chữ Xê (C) ghi âm Cờ.
Hồi mình học chữ, đánh vần chữ BA là A-BỜ-A-BA, chữ HO là O-HỜ-O-HO, chữ QUA là A-QUỜ-A -QUA nhưng tên các chữ cái trên vẫn đọc là Bê (B), Xê (C), Hát (H) Cu (Q).
Sau này, thời "cách mạng" con mình học cũng đánh vần như vậy, nhưng các con lại được dạy đọc tên chữ bằng âm của chữ đó, nên mới có cách đọc A Bờ Cờ. Dạy như vậy là người viết sách giáo khoa không phân biệt được chữ và âm, cho nên mới có những chuyện cười ra nước mắt:
Đài truyền hình chuyên đọc cờ lờ mờ vờ nhưng GDP sao không đọc GỜ ĐỜ PỜ, VTV sao không đọc VỜ TỜ VỜ, HTV sao không đọc HỜ TỜ VỜ. WTO đọc rất mắc cười là vê kép tê ô.
Và chuyện vừa mắc cười vừa đáng xấu hổ là ông TT giữa bàn dân thiên hạ đọc CỜ LỜ MỜ VỜ. Ổng người Quảng Nam, lớn tuổi hơn tôi, không biết ổng học tiểu học ở miền Nam hay miền BẮc mà dốt quá mạng!
Trở lại cách đánh vần "công nghệ", đánh vần theo âm là đúng nhưng ông gom Q, C, K vô một âm là sai. chữ Qua và chữ Cua không thể nào đọc giống nhau được.
Đánh vần là giai đoạn đầu học chữ, khoảng một học kỳ (3 tháng) là xong, sau đó các em biết đọc thành thạo rồi thì không còn đánh vần nữa. Học đánh vần kiểu mới kiểu cũ gì cũng vậy thôi vì bản chất chữ Việt là dễ học, nếu ông nói học đánh vần kiểu của ông mau biết đọc hơn thì bao lâu, một tháng thì biết đọc? có số liệu chứng mình không hay ông tự nói?
Nói ít sai chính tả hơn ông có số liệu chứng minh không? Viết đúng chính tả là một kỹ năng, phải tập luyện trong 5 năm tiểu học, mà phải tập luyện đúng cách thì mới có thể viết đúng chính tả. Thời tôi học đánh vàn kiểu cũ đấy mà học tới lớp năm là viết đúng chính tả hết. Thời cách mạng sau này thì ôi thôi, học tới cử nhân mà viết sai chính tả như mới xóa mù chữ!
Chuyện ông nói đánh vần kiểu ông ít tái mù chữ càng nực cười. Đọc thông viết thạo là kỹ năng. Khi đọc thông rồi và mỗi ngày đi học, tập đọc chữ thì không thể nào "quên" được. Tái mù chỉ khi học lớp 1, lớp 2 xong rồi nghỉ học và cả đời không cầm đến sách báo. Nước ta giờ đã phổ cập tới lớp 9 rồi thì sao mà tái mù được.
(Chuyện học tới lớp 6 mà chưa biết đọc là chuyện chỉ có ở nền giáo dục xã nghĩa mà thôi, lớp một thầy cô dạy sao mà không biết chữ nhưng vì thành tích phải cho lên lớp 2, lên lớp 2 người ta học đọc học viết câu cú thì em chưa biết chữ sao học được, lại đẩy lên lớp 3, cái này không phải là tái mù chữ mà chính là hậu quả của bệnh thành tích)
Chuyện ông nói phụ huynh không biết dạy lại càng nực cười. Chữ Việt dễ chứ không khó. Ông làm cho nó khó tức là biến cái đơn giản thành phức tạp. Khi xưa tôi học lớp 6, em tôi học lớp ba, nó viết bài học thuộc lòng:
Đống Đa xưa BẢY chiến trường
Tôi thay mẹ kiểm bài của nó, chẳng cần xem sách tôi cũng biết chữ BẢY là sai, BÃI mới đúng. Nó nằng nặc không phục nói "cô em dạy vậy, chị hổng biết bằng cô" (hahaha). Sau đó giở sách ra thì nó mới tâm phục khẩu phục. Môn gì không biết chứ chữ Việt mà người đọc thông viết thạo không biết dạy cho người mù chữ hoặc ít chữ là chuyện vô lý!
Tôi là người trọng sự học, kính trọng những người học cao, kiến thức uyên bác. Nhưng với những người 'TRÍ THỨC XÃ HỘI CHỦ NGHĨA" thì tôi rất nghi ngờ. Tôi không dám quơ đũa cả nắm nhưng nhưng qua những gì đã thấy thì không thể không nghi ngờ. Cụ Nguyễn Lân cây đa cây đề của những trí thức XHCN mà soạn từ điển tiếng Việt sai be bét, người thường không có kiến thức sâu rộng gì đọc cũng thấy sai. ÔNg Hồ Ngọc Đại khoe bằng cấp "nhất thế giới" nhưng phương pháp "công nghệ giáo dục" của ông thì ông chẳng đưa ra được nghiên cứu khoa học nào để làm bằng chứng. Ông chỉ tự nói là phương pháp của ông hay thế này, cao siêu thế kia mà chẳng đưa ra được một số liệu nào, một nghiên cứu nào để chứng minh. Thí dụ nghiên cứu trên bao nhiêu hs học theo PP cũ, qua 5 năm 10 năm thì tái mù thế này, viết chính tả thế kia, giỏi toán thế nọ. So sách với số hs tương đương học PP của ông thì thấy các số liệu trên đều cao hơn có ý nghĩa...)
Vậy nên người ta chửi, người ta nghi ngờ sự cải cách này là để bán sách, là để ngu dân, là để v.v... thì cũng không phải là thiếu cơ sở.
P/s
(Chữ Anh cũng có tên của chữ cái, và âm của chữ cái vậy thôi, Chữ A, B, C tiếng Anh tên là Ê, Bi, Xi Và Chữ A ghi âm /ei/ và / / chữ Bi ghi âm Bờ /b/ chữ Xi (C) ghi âm xờ /s/ (center) âm cờ /k/ computer v.v... tiếng Anh mình võ vẽ nên có thể không chính xác lắm về các âm))